Obrzeże Suwalszczyzny, graniczące z dwoma bardzo różnymi krajami, Polską i należącym do Rosji obwodem kaliningradzkim, przyciąga turystów ze względu na bogate zasoby naturalne i kulturowe. Zapraszamy do odkrywania rejonu wyłkowyskiego zaczynając wycieczkę w Centrum kultury-muzeum Suwalszczyzny, które jest wszystkim bardziej znane jako dwór w Pojeziorach.
To miejsce jest nieraz zwane również Perłą Suwalszczyzny. Jedni widzą tu odbicie starożytnej Grecji, inni przypominają sobie czasy Wielkiego Księstwa Litewskiego, które sięgają XVIII wieku. Klasycystyczny pałac w Pojeziorach na malowniczym brzegu jeziora zbudowano staraniem Szymona Zabiełły w latach 1795-1799. Autorem projektu był znany architekt Marcin Knakfus. Pozostałe budynki wzniesiono w XIX w., gdy majątek objęli Gaurońscy. Bogata Suwalszczyzna liczyła ponad 200 dworów, jednak wojna nie oszczędziła żadnego i do naszych czasów zachowało się ich bardzo niewiele. Dwór w Pojeziorach również mocno ucierpiał podczas wojny, jednak dziś w starannie odnowionych pomieszczeniach wre życie i jest prowadzona aktywna działalność kulturalna. Osoby chcące zapoznać się z historią pałacu mogą zarezerwować wycieczkę, a chcące pogłębić wiedzę z innych dziedzin mają do wyboru kilka programów edukacyjnych. Jedna wizyta w pałacu nie znaczy, że już wszystko widzieliście, bo odbywają się tu wystawy, koncerty, festiwale, a starannie pielęgnowany park dworski to prawdziwa uczta dla oczu przez cały rok.
Zapraszamy również do Kibart - wyjątkowego miasteczka na pograniczu. Wieś Kibartai zaczęła rozrastać się, gdy w 1856 - 1861 r. z Wilna przez Kowno do granicy z Prusami doprowadzono kolej żelazną. W 1857 r. w Kibartach wybudowano największy w zachodniej części Cesarstwa Rosyjskiego dworzec kolejowy z mieszkaniami dla cara i innych wysokich dostojników, który przepychem ustępował ponoć tylko Petersburgowi. Co prawda, stację nadal zwano Wierzbołów. Powstał tu urząd celny i ogromne składy celne. Przez Kibarty eksportowano do Niemiec i innych krajów wyroby rosyjskie, tak samo odbywał się import. Niestety, imponujący dworzec kolejowy nie zachował się, jednak nadal można zwiedzić składy celne - zwane podziemiami. Panoramę miasta można podziwiać z drugiego co do długości wiaduktu dla pieszych, którego długość wynosi 287 metrów. Turyści odwiedzają również miejsce ucieczki z Litwy prezydenta Antanasa Smetony. Ci, którzy chcą lepiej poznać Kibarty, powinni skontaktować się z przewodniczącym wspólnoty w Kibartach, który dba o to, by przygraniczne miasteczko było otwarte dla turystów.
Z Kibart należy skierować się w okolice Wisztyńca, gdzie w 1992 r. w celu zachowania nietypowych dla terenu Suwalszczyzny wzniesień morenowych na pograniczu trzech państw utworzono Park Regionalny Wisztyniec. Obecnie w Parku Regionalnym działa centrum edukacyjne z ekspozycją Pagórkowata Suwalszczyzna. Odwiedzający centrum nie tylko dowiadują się o tym, co czyni ten region wyjątkowym z punktu widzenia natury, ale także zapoznają się z historią miasta Wisztyniec i jego okolic, a ci, którzy chcą, mogą wybierać spośród różnorodnych programów edukacyjnych. Poznaj ten region z bliska, odwiedzając wielki kamień Wisztyniec, wiatrak na Długim Wzgórzu, okoliczne grodziska, punkt widokowy Trzech Jezior, święte źródełko, zapraszamy do spaceru szlakiem edukacyjnym Šilelis. Zachęcamy do odwiedzenia ekspozycji pod otwartym niebem, czyli parku Metalo fantazija na terenie kempingu Pušelė. Stoją tu rzeźby z metalu, które zaskoczą swoją pomysłowością.
Ta kraina jest ojczyzną wielu znanych osób, wśród nich – Jonas Basanavičius. W jego rodzinnych Oszkobolach odtworzono zagrodę Basanavičiusów wraz z tradycyjnymi zabudowaniami mieszkalnymi i gospodarczymi. Odtworzono środowisko zamożnego suwalskiego chłopa z przełomu XIX i XX wieków, eksponowane są meble z tamtego okresu, detale wyposażenia wnętrz, a także część rzeczy osobistych lekarza. Dwuczęściowy spichlerz mieści ekspozycję różnych sprzętów gospodarstwa domowego. Stodoła jest przystosowana do różnych imprez, obok można obejrzeć różne sprzęty rolne z tamtego okresu. W budynkach gospodarczych urządzono przestrzenie wystawowe i edukacyjne. Muzeum prowadzi 19 programów edukacyjnych, organizuje różne imprezy kulturalne i wystawy przybliżające tradycje, zwyczaje, rzemiosło, dziedzictwo kulinarne i folklor Suwalszczyzny. Nieopodal rośnie Gaj Dębowy Litewskiego Odrodzenia Narodowego. Założony 1 kwietnia 1989 r., obecnie 40 hektarowy Gaj Dębowy liczy prawie 7 000 dębów, które skupiają się w 14 pomniejszych gajach ku upamiętnieniu ważnych dat państwowych. Widoki radują serce i oczy.
Pracowici ludzie nie wyobrażają sobie życia bez narzędzi. Na świecie naliczono ponad 25 000 rodzajów młotków, jednak muzeum tego narzędzia nie jest częstym zjawiskiem. We wsi Degučiai działa jedno z dwóch na Litwie muzeów młotków, które założył Saulius Matusevičius. Ekspozycja liczy ponad 1000 różnych młotków i na pewno warto je zobaczyć na własne oczy.
Jeden dzień w okolicach Wyłkowyszek to za mało, ponieważ kryją się tu niewyczerpane warstwy historii, kultury, dziedzictwa kulinarnego, nieoczekiwanych odkryć i różnych doświadczeń.
Trasa i zdjęcia zostały przygotowane podczas realizacji projektu „Vilkaviškis TVIC Tourism Innovations” finansowanego przez Agencję Nauki, Innowacji i Technologii.
Opinie